2025 NECO IGBO: NECO Igbo (Igbo Language) 2026 Legit Ans. (7724)

(7)

Were mgbọ egbe m

Oge m nwụọrọ

Werekwa akpụkpọ ụkwụ m

Gosi ya n'iru 

Ndi uwa na-abia abia

Ha ga-aghọta

Na nnukwu nna nuru agha

Jirikwa ndu ya wee nụọ ya bụ agha maka ha

Udo nke ha na-enweta taa

Bu oke aja 

Nke nna nna anyị chụrụ

(1a)

               25 Ebigbo Crescent 

                New Layout, Enugu,

                Enugu State,

                Naijiria.

                Ọnwa July 1, 2025.

Nwanne m nwoke m,

         Ekele m diri gị ebe i nọ na obodo oyibo, na m na-arịọ ka Chineke na-echekwa gị n’ihe niile i na-eme kwa ụbọchị. Obi dị m ụtọ na i si otú ahụ were ike gụọ akwụkwọ ebe i nọ, iji nweta ihe ọmụma bara uru maka ọdịnihu gị. Ihe mere m ji dee akwụkwọ a bụ iji kọọrọ gị nsogbu nchedo anyị na-eche ihu na Naijiria ugbu a, ka i wee mara ihe na-eme na obodo gị, n’ihi na agwa bụ akụ.

Nwanne m, otu n’ime nsogbu kachasị ibu anyị na-eche ihu bụ nsogbu ndị ohi na mpụ na-emegharị aghara na obodo anyị. Ndị ohi na-ejide mmadụ n’ụzọ n’ehihie na abalị, na-ewe ego, ekwentị na ụgbọala, na ọtụtụ mgbe, ọ bụrụ na onye a jidere enweghị ihe ha chọrọ, ha nwere ike imerụ ya ahụ ma ọ bụ gbuo ya. Nke a emeela ka ndị mmadụ ghara inwe onwe ha iji jee ahịa ma ọ bụ na-eme njem n’ụbọchị na abalị.

Ọzọkwa, nsogbu ndị Boko Haram na ndị ndị ọzọ na-eme ihe ike ka na-enwe ike na mpaghara ndịda Naijiria. Ndị a na-ebute mgbawa, gbapụ mmadụ, kwụọ ụgbọ ala ọkụ, na-emebi ụlọ akwụkwọ na 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' ụlọ ekpere. Ndị mmadụ na-agbaga n’ụlọ ha, na-ejide ụmụ ha ka ha ghara ịpụ n’ụlọ n’ihi ụjọ na egwu nke na-achị obodo anyị.

Nwanne m, nsogbu ndị Fulani herdsmen na-akwalitekwa enweghị nchekwa ebe a. Ha na-abata n’ubi ndị mmadụ, na-eri ahịhịa na mkpụrụ osisi, na mgbe ụfọdụ, na-akpata esemokwu na mmadu, na-enye mmerụ ahụ ma ọ bụ igbu mmadụ. Nke a emeela ka ndị mmadụ ghara ịrụ ọrụ ubi nke ọma, na-akpata ọnụ ahịa nri dị elu na ahịa.

Na mgbakwunye, nsogbu ndị ọjọọ nọ na ime ndi uwe ojii na ndi nchekwa obodo ndi ọzọ. Ụfọdụ ndị uwe ojii na ndị ndi ọzọ na-eme ihe ike, na-ewe ego n’aka ndị mmadụ, na-emegide ikike onye ọbụla nwere. Ha na-eji ọrụ ha eme ihe ike, mgbe ụfọdụ na-edebe mmadụ n’ụlọ mkpọrọ n’enweghị ikpe ezi uche dị na ya, nke na-eme ka ọtụtụ ndị ghara ịtụkwasị ha obi.

Nwanne m, ihe niile a emeela ka mmepe obodo anyị daa ogbenye, ndị mmadụ enweghị nchedo n’ụlọ ha, na ụmụaka anaghịzi agakwuru ụlọ akwụkwọ n’ihi ụjọ na enweghị nchekwa. Ọtụtụ ndị na-achọ mgbapụ na obodo oyibo ka ha nwee ike nweta ndụ ka mma, ma ọ bụ mee ka ụmụ ha mụta akwụkwọ na ebe nchekwa dị elu.

Anyị na-arịọ ka ọchịchị Naijiria na ndị ọrụ nchekwa chọpụta ụzọ ga-esi kwụsị ihe ike 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' a. Ha kwesịrị ịkwalite usoro nchekwa, nyekwa ndị uwe ojii na ndị agha akụrụngwa dị mkpa iji chebe ndị obodo. Ọ bụrụ na nchekwa dị mma, mmepe ga-abịa, ndị mmadụ ga-enwe ike ịrụ ọrụ ha nke ọma, ụmụaka ga-alaghachi n’ụlọ akwụkwọ, na akụnụba ga-amalite ịgbasa na obodo.

Nwanne m, echegbula ebe i nọ, anyị na-agbasi mbọ ike maka ndụ ka mma n’ala anyị. M na-echekwa maka gị, na-atụ anya ụbọchị ga-adị mma ka i wee laa n’ụlọ, ka anyị wee nwee ekele maka ndụ ọma Chineke nyere anyị. Biko, dee m ozi ozugbo i nwetara akwụkwọ a ka m mara na ọ ruru gị nke ọma.

Ka Chineke gọzie gị ma chekwaa gị ebe i nọ.

            Ezigbo Nwanne gị,

            Peter

(1c)

N’ụbọchị gara aga, e nwere otu nwa okorobịa n’obodo anyị aha ya bụ Chijioke. Chijioke bụ nwa okorobịa nwere ọchịchọ siri ike ịchọta ego ngwa ngwa n’ihi na ọ chọrọ inyere nne na nna ya aka ịkwụ ụgwọ ụlọ na ụlọ akwụkwọ nwanne ya. N’ihi nke a, ọ gara tinye aka n'ihe dị iche iche iji nwee ike inwe ego ngwa ngwa. O sonyeere n’usoro ndị na-eme ihe egwuregwu maka, na-achọ itinye ego ebe ọ bụla iji nweta ego buru ibu n’otu abalị. N’agbanyeghị mgbalị ya niile, Chijioke enweghị ihe ọ bụla o jidetara aka. Chijioke bụ onye nke na-anụ ọgụ oge 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' obula.

Nwanne ya nwoke, Obinna, bụ onye dị jụụ na onye nwere ndidi. Ọ malitere azụmahịa obere obere site n’ịzụ ahịa mkpụrụ osisi n’ụlọ akwụkwọ ha, e nwekwara mgbe ọ na-eso nne ha gaa n’ahịa ga ree mkpụrụ osisi. Obinna nwere ezigbo omume na ndidi, ọ na-echekwa ego ya obere obere, na-etinye ego ya n’azụmahịa nke ọma, na-azụlite azụmahịa ya nwayọọ nwayọọ, na-enweghị iwe ma ọ bụ uche ngwa ngwa. Ndị mmadụ na-achị ya ọchị na-ekwu na ọ ga-adịte aka n’enweghị ihe ọ bụla, ma Obinna anaghị atụ uche, ọ nwere obi ike n’ime ya na nke ọ na-eme.

Otu ụbọchị, nne na nna ha chọrọ onye ga-akwụ ụgwọ akwụkwọ nwanne ha nwaanyị, Chioma, maka klassi SS3 ka o nwee ike ide WAEC ule ya. Chijioke enweghị ego iji nyere aka, mana Obinna nwere ego ọ chekwara n’ihi ndidi ya, ma o jiri obi ụtọ kwụọ ụgwọ ahụ. Chioma wee nwee ike ịga ule nke ọma, ọ mechara wee pụta nke ọma ma jiri akara ọma dị elu na-eme nne na nna ha obi ụtọ.

Mgbe ọ dị obere oge gasịrị, Obinna jiri ego ya zụta ụgbọala obere iji mee ka azụmahịa ya too nke ọma. O mechara wulite ụlọ obere maka nne na nna ha n’obodo, nke mere ka e nwee afọ ojuju n’ụlọ ha. Ndị mmadụ malitere ịkọwa na Obinna bụ onye nwere amamihe, mana ihe mere ka nke a bụrụ eziokwu bụ ndidi ya na ọchịchọ ya 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' ịnọ na ezi ụzọ.

Chijioke enweghị ihe nke ọ kutara isi ya n'ihi na I na-achọ ego n'ọku n'ọku. Ego niile nke o nwetara oge o sooro ndị na-eme ihe egwuruegwu ka ọ kpochara ha niile tinye na ihe nke enyi ya nwoke gwara ya. 

Ebuka bu enyi Chijioke burukwa onye anaghị enwe ndịdi ka Chijioke. Ọ bịara tinye Chijioke na bizinesi nke kpokochara ego ya niile n'ihi na-ekwere ha nkwa na ha ga-enweta ugboro kwuru ugboro ego ha na abalị abụọ. Ọ bu otu a ka Chijioke siri wee daa ogbenye n'otu ubochi. 

Ndị mmadụ na-achọ ego mbute, ghara itule ma nwee ndidi nwere ike daa n’ọnọdụ ọjọọ, mana onye nwere ndidi na-arụ ọrụ nke ọma na-ejikarị obi ụtọ nweta ihe ọma. Ndidi na-eme ka mmadụ ghọta na ndụ bụ njem, ọ bụghị asọmpi ngwa ngwa, ma onye nwere ndidi na-achịkọta ihe ọma mgbe oge ruru.

N’ihi nke a, m kpebiri na ndụ m ga-adị ka nke Obinna, iji ndidi mee ka m nwee ezi ihe mgbaru ọsọ n’ụwa, bụrụ onye nwere amamihe na onye ga-abara ndị ezinụlọ m uru. N’ezie, onye ndidi n’eri azụ ukpoo.

(1a)

               14 Afikpo Street 

                Ugwuaji,

                Enugu State,

                Naijiria.

                Ọnwa July 1, 2025.

Nwanne m nwoke,

            Kedu ka i mere? Obi dị m ụtọ na i nwere ahụ ike na ịdị mma ebe i nọ, na m na-arịọ ka Chineke na-echekwa gị ma na-edu gị ụzọ n’ihe niile i na-eme. Nwanne m, ihe mere m ji dee akwụkwọ a bụ iji kọọrọ gị nsogbu nchekwa na ọnọdụ nchedo anyị na Naijiria ugbu a ka i wee mara ihe na-eme ebe a.

Nwanne m, otu n’ime nnukwu nsogbu anyị na-eche ihu ugbu a bụ nsogbu ndị ohi na ndị mpụ na-emegharị na mpaghara n’obodo anyi a niile. Ha na-ejide ndị mmadụ n’ụzọ n’isi ụtụtụ ma ọ bụ n’abalị, na-achọ ego, na-ewe ụgbọ ala na ihe ndị ọzọ bara uru n’aka mmadụ. Ọtụtụ mgbe, ọ bụrụ na mmadụ enyeghị ha ego ma ọ bụ ihe ha chọrọ, ha nwere ike imerụ ya ahụ ma ọ bụ gbufuo onye ahụ n’ebe ahụ.

Ọzọkwa, nsogbu ndị Boko Haram ka na-aga n’ime obodo ndịda Naijiria, ebe ha na-ebute mgbawa na ịkụ ọtụtụ mmadụ n’efu. Ndị a anaghị atụ egwu onye ọ bụla, ha na-abanye n’ime obodo, gbawa ụlọ ndi mmadu ọkụ, kụọ ndi mmadụ duka duka, na-eme ka ọtụtụ ndị gbarapu ụlọ ha. Nke a emetụtala 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' akụnụba obodo, n’ihi na ndị mmadụ na-atụ egwu ịga ahịa.

N’akụkụ ọzọ, nsogbu ndị Fulani herdsmen na ndị obodo ka na-abawanye. Ọtụtụ mgbe, ha na-abata n’ubi ndị mmadụ, na-eri ahịhịa na mkpụrụ osisi ndị mmadụ zụrụ site n’aka ike, mgbe ụfọdụ, ha na-ebute igbu na mmerụ ahụ n’ime obodo. Ihe a emeela ka ọtụtụ ndị kwụsị ịzụ ahịa na ịrụ ọrụ ubi, nke na-akpatakwa ọnwụnwa na ụjọ n’etiti obodo.

Nwanne m, nsogbu ndị a niile ka na-eme ka nchekwa na Naijiria sie ike. Ndị uwe ojii nke kwesịrị ichebe ndị mmadụ mgbe ụfọdụ na-emetụta ọnọdụ nchekwa nke ọma, n’ihi na ụfọdụ n’ime ha anaghị arụ ọrụ ha nke ọma, na-achọ ego n’aka ndị mmadụ n’ụzọ na-adịghị mma ma ọ bụ jiri ọrụ ha mee ihe ọjọọ.

N’ime obodo anyị, nsogbu nchekwa a emetụtala ọtụtụ azụmahịa na mmepe obodo. Ọtụtụ ụlọ ọrụ mechiela n’ihi na ndị mmadụ anaghịzi enwe ike ịga ahịa n’ụtụtụ ma ọ bụ n’abalị. Ndị mmadụ anaghị enwe ohere ịga ụlọ ekpere n’ụbọchị ụfọdụ, n’ihi egwu na ụjọ maka ndụ ha. Ndị mmadụ na-enwe mgbagwoju anya banyere ihe ga-eme n’echi, nke na-eme ka ndụ sie ike.

Maka nke a, anyị na-arịọ ka ọchịchị Naijiria rụọ ọrụ ike iji mee ka ọnọdụ nchekwa na nchekwa 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' mmadụ dị mma. Anyị chọrọ ka e jiri igwe nchekwa ọhụrụ na usoro ọhụụ chekwa obodo anyị, ka ndị mmadụ nwee udo n’obi ma nwee ike ịga azụmahịa na ọrụ ha nke ọma. Anyị chọrọ ka e kwụsị mpụ na aghara n’obodo, ka obodo anyị wee bụrụ ebe nke ọma maka mmadụ niile.

Nwanne m, echegbula onwe gi, anyị na-achọ ka ọnọdụ a gbanwee, ma anyị nwere olile anya na ihe niile ga-adị mma. Biko nọrọ nke ọma ebe i nọ, na-echere ụbọchị gị nke ọma, na na Chineke ga-adịgide na-echekwa gị. Biko dee m ozi mgbe i nwetara akwụkwọ a ka m mara na i nwetara ozi a nke ọma.

Nwanne gị hụrụ gị n’anya,

Emeka.

(1c)

N’ụbọchị gara aga, e nwere otu nwa okorobịa n’obodo anyị aha ya bụ Chijioke. Chijioke bụ nwa okorobịa nwere ọchịchọ siri ike ịchọta ego ngwa ngwa n’ihi na ọ chọrọ inyere nne na nna ya aka ịkwụ ụgwọ ụlọ na ụlọ akwụkwọ nwanne ya. N’ihi nke a, ọ gara tinye aka n'ihe dị iche iche iji nwee ike inwe ego ngwa ngwa. O sonyeere n’usoro ndị na-eme ihe egwuregwu maka, na-achọ itinye ego ebe ọ bụla iji nweta ego buru ibu n’otu abalị. N’agbanyeghị mgbalị ya niile, Chijioke enweghị ihe ọ bụla o jidetara aka. Chijioke bụ onye nke na-anụ ọgụ oge obula.

Nwanne ya nwoke, Obinna, bụ onye dị jụụ na onye nwere ndidi. Ọ 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' malitere azụmahịa obere obere site n’ịzụ ahịa mkpụrụ osisi n’ụlọ akwụkwọ ha, e nwekwara mgbe ọ na-eso nne ha gaa n’ahịa ga ree mkpụrụ osisi. Obinna nwere ezigbo omume na ndidi, ọ na-echekwa ego ya obere obere, na-etinye ego ya n’azụmahịa nke ọma, na-azụlite azụmahịa ya nwayọọ nwayọọ, na-enweghị iwe ma ọ bụ uche ngwa ngwa. Ndị mmadụ na-achị ya ọchị na-ekwu na ọ ga-adịte aka n’enweghị ihe ọ bụla, ma Obinna anaghị atụ uche, ọ nwere obi ike n’ime ya na nke ọ na-eme.

Otu ụbọchị, nne na nna ha chọrọ onye ga-akwụ ụgwọ akwụkwọ nwanne ha nwaanyị, Chioma, maka klassi SS3 ka o nwee ike ide WAEC ule ya. Chijioke enweghị ego iji nyere aka, mana Obinna nwere ego ọ chekwara n’ihi ndidi ya, ma o jiri obi ụtọ kwụọ ụgwọ ahụ. Chioma wee nwee ike ịga ule nke ọma, ọ mechara wee pụta nke ọma ma jiri akara ọma dị elu na-eme nne na nna ha obi ụtọ.

Mgbe ọ dị obere oge gasịrị, Obinna jiri ego ya zụta ụgbọala obere iji mee ka azụmahịa ya too nke ọma. O mechara wulite ụlọ obere maka nne na nna ha n’obodo, nke mere ka e nwee afọ ojuju n’ụlọ ha. Ndị mmadụ malitere ịkọwa na Obinna bụ onye nwere amamihe, mana ihe mere ka nke a bụrụ eziokwu bụ ndidi ya na ọchịchọ ya ịnọ na ezi ụzọ.

Chijioke enweghị ihe nke ọ kutara isi ya n'ihi na I 'copied from e x a m p l a z a s . c o m free' na-achọ ego n'ọku n'ọku. Ego niile nke o nwetara oge o sooro ndị na-eme ihe egwuruegwu ka ọ kpochara ha niile tinye na ihe nke enyi ya nwoke gwara ya. 

Ebuka bu enyi Chijioke burukwa onye anaghị enwe ndịdi ka Chijioke. Ọ bịara tinye Chijioke na bizinesi nke kpokochara ego ya niile n'ihi na-ekwere ha nkwa na ha ga-enweta ugboro kwuru ugboro ego ha na abalị abụọ. Ọ bu otu a ka Chijioke siri wee daa ogbenye n'otu ubochi. 

Ndị mmadụ na-achọ ego mbute, ghara itule ma nwee ndidi nwere ike daa n’ọnọdụ ọjọọ, mana onye nwere ndidi na-arụ ọrụ nke ọma na-ejikarị obi ụtọ nweta ihe ọma. Ndidi na-eme ka mmadụ ghọta na ndụ bụ njem, ọ bụghị asọmpi ngwa ngwa, ma onye nwere ndidi na-achịkọta ihe ọma mgbe oge ruru.

N’ihi nke a, m kpebiri na ndụ m ga-adị ka nke Obinna, iji ndidi mee ka m nwee ezi ihe mgbaru ọsọ n’ụwa, bụrụ onye nwere amamihe na onye ga-abara ndị ezinụlọ m uru. N’ezie, onye ndidi n’eri azụ ukpoo.